İçerisinde pek çok sembol, anlam ve değer taşıyan kurban ibadeti
sadakatin, Allah’a itaat ve teslimiyetin göstergesidir. Müminler her Kurban
Bayramı’nda Cenab-ı Hakk’a bağlılıklarını bir kez daha ifade ederken, hak
ve hakikat için her türlü fedakârlığı yapabileceklerini de göstermiş olurlar.
İnsanlık tarihi boyunca hemen bütün dinlerde kurban uygulaması mevcut
olmakla birlikte şekil ve amaç yönüyle aralarında farklılıklar bulunur.
Kur’an’da Hz. Âdem’in iki oğlunun Allah’a kurban takdim ettiklerinden söz
edilir (el-Mâide 5/27); bir başka âyette de ilâhî dinlerin hepsinde kurban
hükmünün konulduğuna işaret edilir (el-Hac 22/34).
Kurban ile ilgili olarak âyet ve hadislerde önemli açıklamalar yer almış,
bu çerçevede oluşan fıkıh kültüründe de konu hakkında ayrıntılı bilgi
verilmiştir.
Kurban gerek fert gerekse toplum açısından çeşitli yararlar taşıyan
malî bir ibadettir. Kişi kurban kesmekle Allah’ın emrine boyun eğmiş ve
kulluğunu ifade etmiş olur. Müminler her kurban kesiminde Hz. İbrâhim
5
kurban3.indd 5 20.09.2013 11:53:40
ile oğlu İsmâil’in Cenâb-ı Hakk’ın buyruğuna mutlak itaat konusunda verdikleri başarılı sınavın hâtırasını
tazelemiş ve kendilerinin de benzeri bir itaate hazır olduğunu göstermiş olmaktadır.
Kurban toplumda kardeşlik, yardımlaşma ve dayanışma ruhunu canlı tutar, sosyal adaletin gerçekleşmesine
katkıda bulunur. Özellikle et satın alma imkânı hiç bulunmayan veya çok sınırlı olan yoksulların bulunduğu
ortamlarda onun bu rolünü daha belirgin biçimde görmek mümkündür. Zengine, malını Allah rızâsı için
harcama alışkanlığını kazandırır, yardımlaşma ve başkalarıyla paylaşma kültürünü geliştirir, onu cimrilik
hastalığından ve dünya malına tutkunluktan da kurtarır. Fakirin de Allah’a şükretmesine, dünya nimetinin
yeryüzündeki dağılımı konusunda karamsarlık ve düşmanlıktan kendini kurtarmasına ve kendini toplumunun
bir üyesi olarak hissetmesine vesile olur.
Şehirleşmenin artması, iletişim ve ulaşım imkânlarının gelişmesi kurban ibadetini bugün daha farklı boyutlara
taşımıştır. Kent şartlarında bireysel olarak kurban kesmenin zorluğu vekâletle kurban organizasyonlarına
olan ilgiyi artırmıştır. Bu durum hayır hizmetleri için çalışan resmî ve sivil kuruluşlara önemli sorumluluklar
yüklemektedir. Bu sebeple ülkemizde kurban ibadetinin dinimizin emrettiği ölçülere, aynı zamanda gerekli
sağlık ve çevre şartlarına uyularak gönül rahatlığı içerisinde yerine getirilebilmesi için bir takım tedbirler
alınmaktadır. Kurbanla ilgili iş ve işlemler, Bakanlar Kurulunun 24/10/2001 tarih ve 2001/3214 sayılı kararı
gereği oluşturulan“Bakanlıklararası Kurban Hizmetleri Kurulu”nca yürütülmektedir.
Kurulun sekreterya görevini Diyanet İşleri Başkanlığı Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü yapmaktadır. Kurul,
kurban hizmetlerinin düzenli bir şekilde yürütülmesi için gerekli tedbirleri almakta ve uygulamada ortaya
çıkan aksaklıkları gidermek için teşebbüslerde bulunmaktadır.
Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan “Kurban Rehberi”nin, kurban organizasyonu yapan
kurumlar ve kurban hizmetlerinde görevlendirilen personelin yanı sıra bütün vatandaşlarımıza yardımcı
olması hedeflenmektedir.
